Skip to main content

Parki i tereny zieleni

Parki i tereny zieleni na terenie Gminy Czechowice-Dziedzice

Tereny zieleni zapewniają lokalną cyrkulację powietrza, dzięki różnicy w nagrzewaniu się powierzchni sztucznych i pokrytych roślinnością. Łagodzi to warunki termiczne i ułatwia wnikanie strug powietrza pomiędzy zabudowę. Dzięki cyrkulacji ułatwione jest oczyszczanie powietrza z zanieczyszczeń, zwłaszcza pyłowych.

Ważną rolę na terenie Gminy Czechowice-Dziedzice pełni zieleń miejska (parki, zieleńce, zieleń osiedlowa, obszary i obiekty sportowo-rekreacyjne, cmentarze, zieleń przykościelna, a także zieleń izolacyjna przy szlakach komunikacyjnych, kolejowych oraz zakładach przemysłowych). Zajmuje niezabudowane części miast i pełni funkcje nie tylko estetyczne, uatrakcyjniając zabudowę miejską oraz dodając naturalnych kolorów otoczeniu ale również funkcje wypoczynkowe oraz rekreacyjne.

Zmienność kolorów liści drzew, bogactwo kwitnących krzewów i kwiatów, których barwy zmieniają się w ciągu roku polepsza warunki do życia w miastach i zmniejsza jego uciążliwość. Parki miejskie i inne tereny zieleni są miejscami wypoczynku czynnego i biernego, spacerów oraz organizacji różnych imprez plenerowych. Dla mieszkańców miast stwarzają też możliwość kształtowania w młodym pokoleniu szacunku dla przyrody oraz jej miejsca w coraz bardziej zurbanizowanym środowisku. Zieleń przy drogach i szlakach kolejowych pełni bardzo ważną rolę w tłumieniu hałasu (pochłanianie lub rozpraszanie dźwięków), a ponadto osłania drogi przed nawiewami śniegu i mocnymi podmuchami wiatru, poprawiając bezpieczeństwo w ruchu kołowym. Należy przy tym pamiętać, o odpowiedniej pielęgnacji drzewostanu oraz doborze gatunków drzew rosnących w bezpośrednim sąsiedztwie dróg, by nie stworzył zagrożenia dla kierujących i pieszych. Zanieczyszczenie powietrza powodowane przez przemysł oraz nasilony ruch samochodowy jest częściowo niwelowane przez rosnącą roślinność, pochłania ona pyły i produkuje tlen potrzebny nam do oddychania. Tereny zieleni miejskiej przyczyniają się do utrzymania bioróżnorodności miast dając dom wielu gatunkom roślin i zwierząt.

Oprócz licznych nasadzeń, umiejscowionych wzdłuż dróg, na skwerach oraz rondach, na terenie miasta znajduje się kilka parków. Park przypałacowy przy Pałacu Kotulińskich (XVIII w.) zajmuje powierzchnię około 4,8 ha. Sam park jest parkiem późnobarokowym, wpisanym w rejestr zabytków i założeń ogrodowych w Polsce. Starodrzew stanowi kilka gatunków w tym graby, buki, dęby, wiązy oraz kasztanowce. Na tle innych drzew wyróżniają się buki purpurowe i sosna wejmutka. Charakterystycznym elementem parku są lipy, a właściwie sposób ich posadzenia i przycięcia. 200 lat temu pałacowi ogrodnicy zaczęli je formować na kształt kandelabrów, co możemy podziwiać do dzisiejszego dnia. Posadzone są w regularnych odstępach co nazywamy boskietem. Jest to założenie ogrodowe w stylu francuskim. Sadzone w ten sposób drzewa z upływem czasu rozrastają się, a ich korony łączą, tworząc zwarte sklepienie. Nieopodal znajduje się również zabytkowa aleja lip drobnolistnych oraz najstarszy pomnik przyrody na terenie Gminy Czechowice-Dziedzice „Bartek”. Na terenie parku przypałacowego występują liczne ptaki tj. sikory, kosy, bażanty, dzięcioł duży oraz wilga.

Park przyklasztorny przy kościele pw. Św. Andrzeja Boboli posiada bardzo zróżnicowany drzewostan, reprezentowany przez klony pospolite, jawory, lipy drobnolistne, dęby szypułkowe, brzozy brodawkowate oraz jesiony i graby. Rosną tu również pięknie kwitnące na wiosnę krzewy różanecznika. Liczne ptaki upodobały sobie korony parkowych drzew, dziuple oraz budki lęgowe do zakładania gniazd.

Na terenie dzielnicy Kolonia Żebracz znajduje się park dworski, gdzie oprócz dębów, jesionów i kasztanowców mieści się stary sad z okazami wiekowych drzew owocowych, topolami białymi, brzozami brodawkowatymi oraz leszczyną.

W centrum miasta na Osiedlu Lesisko znajduje się Park Miejski. Występują tu takie gatunki jak dęby szypułkowe, brzozy brodawkowate, cyprysiki oraz różaneczniki, pięknie kwitnące na wiosnę. Na terenie parku prowadzone było nasadzenie licznych roślin cebulkowych zakwitających wczesną wiosną m.in. krokusów, tulipanów, szafirków oraz żonkili.

Ciekawym zielonym miejscem na planie miasta jest zieleń przy kościele pw. NMP Królowej Polski, w bezpośrednim sąsiedztwie Urzędu Miejskiego. Modrzewie, świerki i choiny posadzone zwarcie koło siebie tworzą tło dla kwitnących azali i magnolii. Niesamowity efekt barwnych kwiatów na tle zieleni zwróci uwagę każdego przechodnia.

W 2022 roku do użytku został oddany park na Osiedlu Barbara. To nowocześnie urządzone miejsce zajmuje powierzchnię 1,5 ha. Można tu spędzić czas z rodziną i znajomymi wśród zieleni oraz skorzystać z kilku atrakcji, do których niewątpliwie należy plac rekreacyjny, dwa place zabaw oraz górka z punktem widokowym. Staw z pomostem oraz pływającą fontanną nie tylko cieszą oko, ale również pełnią funkcje retencyjne (jest to związane z odprowadzaniem wód z młynówki komorowicko-czechowickiej).

W bezpośrednim sąsiedztwie Miejskiego Domu Kultury powstał ogród edukacyjno-sensoryczny. Inwestycja została zrealizowana w ramach projektu pn. „Muzea otwarte – rozszerzenie możliwości programowych instytucji kultury pogranicza polsko-słowackiego” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020. Ogród nawiązuje do historii i tradycji Czechowic-Dziedzic m.in. kolei (wagony kolejowe, budka dróżnika). Liczne elementy małej architektury, zieleń, odgłosy ptaków oraz owadów, różne faktury ścieżek oddziałują na różne zmysły odwiedzających, co jest jednym z zamierzeń ogrodów sensorycznych.

Na terenie kompleksu Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji został utworzony Park Szwajcarska Dolina. Na ogromnej przestrzeni rekreacyjno-wypoczynkowej znajduje się wiele atrakcji, gdzie każdy może znaleźć coś dla siebie. W parku znajdują się m.in. scieżki piesze, rowerowe i dla rolkarzy, plac zabaw, edukacyjne tablice, siłownia plenerowa czy miasteczko ruchu drogowego. Wszystko otoczone jest bujną roślinnością, a uroku dodają naturalny staw z fontanną oraz niewielki strumyk, które pełnią także funkcje retencyjne.

Do terenów zieleni zaliczamy również zieleń obiektów sportowych m.in. stadionu miejskiego oraz stadionu im. Henryka Puzonia w Zabrzegu. Oba obiekty otoczone są licznymi drzewami oraz krzewami, które stanowią ważny element drzewostanu miejskiego.

Tereny zieleni to również ogródki działkowe oraz prywatne ogrody przydomowe. Z jednej strony są to miejsca uprawiania warzyw oraz drzew i krzewów owocowych, a z drugiej niejednokrotnie prawdziwe perełki architektury ogrodowej. Znajdziemy tu nie tylko unikatowe gatunki ale również te wydawało by się pospolite ale uformowane lub posadzone w aranżacjach, które eksponują ich ukryte piękno. Niewątpliwie przydomowe ogrody mieszkańców naszej gminy przyczyniają się do wzbogacenia jej terenów zielonych.