Skip to main content

Edukacja ekologiczna

W CEE prowadzone są zajęcia edukacyjne z zakresu ekologii, bioróżnorodności, hydrologii, historii gminy i lokalnego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego. Oprócz tego, odbywają się tu szkolenia i warsztaty, a także imprezy oraz przedsięwzięcia turystyczne i krajoznawcze.

Zajęcia merytoryczne w Centrum Edukacji Ekologicznej w Czechowicach-Dziedzicach prowadzone w budynku edukacyjnym przez pracowników CEE dedykowane są dla uczniów od minimum 4. klasy szkoły podstawowej.

W ramach zajęć można korzystać z plenerowej infrastruktury CEE, w tym z tzw. punktów piknikowych przy alei lipowej, wyposażonych w stoły plenerowe.

Zajęcia dla klas 1-3 i grup młodszych

Dla młodszych dzieci dedykowane są wyłącznie zajęcia plenerowe, które mogą być realizowane samodzielnie przez nauczycieli w oparciu o nasz edukacyjny plac zabaw oraz ścieżkę dydaktyczną w Dolinie Potoku Czechowickiego, z których można korzystać pod opieką nauczycieli bądź rodziców bez ograniczeń czasowych.

Zarówno na placu, jak i wzdłuż ścieżki zlokalizowane są urządzenia i tablice edukacyjne, z których samodzielne korzystanie zapewnia uzyskanie informacji na poziomie wystarczającym dla tej grupy wiekowej, toteż takie zajęcia edukacyjne mogą odbywać się bez udziału pracowników CEE (oraz bazy narzędziowej i edukacyjnej zlokalizowanej w budynku edukacyjnym) i mogą być prowadzone w ramach zajęć lekcyjnych przez nauczycieli i opiekunów grup.

Zajęcia dla klas 4-6

O ile zajęcia dla dzieci do 3. klasy szkoły podstawowej prowadzą samodzielnie nauczyciele wykorzystując samoobsługowe tablice i urządzenia edukacyjne w Dolinie Potoku Czechowickiego, o tyle dla dzieci od minimum 4. klasy szkoły podstawowej przygotowaliśmy możliwość realizacji – wspólnie z prowadzącymi ich w szkole nauczycielami (np. biologii) – wymienione poniżej zajęcia (numer 1-4), które mogą być realizowane w oparciu o zasoby CEE i prowadzone przez biuro projekty. Część merytoryczną, w oparciu o przygotowane przez biuro materiały i bazę dydaktyczną, realizuje nauczyciel prowadzący grupę w ramach zajęć szkolnych (wymagany udział), natomiast pracownicy CEE przygotowują – w ustalonej tematyce i zakresie – i realizują prezentacje praktyczne i terenowo-warsztatowe (oprowadzanie po obiekcie i ekspozycjach, prezentację działalności gminy w wybranym zakresie, zajęcia praktyczne – w tym ogrodnicze i leśne – na zasobach przyrodniczych CEE m.in. w ogródkach i kwaterach tematycznych, z wykorzystaniem bazy narzędziowej CEE). Zajęcia te odbywają się w plenerze, a częściowo (w przypadku braku odpowiednych warunków pogodowych) w sali ekspozycyjnej CEE.

Zajęcia dla klas 6-8

Dla dzieci i młodzieży od 6. klasy szkoły podstawowej przygotowaliśmy zajęcia numer 5-8, o nieco bardziej wymagającej tematyce. Zajęcia te mają charakter mieszany – odbywają się częściowo w plenerze, częściowo w sali ekspozycyjnej i częściowo w sali konferencyjnej w budynku edukacyjnym. Zajęcia numer 6 i 7 oraz 7 i 8 można łączyć z bloki 1,5 godzinne. W tych grupach wiekowych mogą być jednak prowadzone również zajęcia numer 1-4 bez udziału nauczyciela prowadzącego grupę w zakresie merytorycznym.

Zajęcia dla młodzieży i starszych grup

Dla uczniów szkół średnich i studentów oraz starszych grup dedykowane są zajęcia numer 9-10. Prowadzone są one w sali konferencyjnej w budynku edukacyjnym. Zajęcia te można blokować w panel 3-godzinny. Dla tych grup dedykujemy również inną tematykę, realizowaną okresowo i na życzenie – szczegóły dostępne są w CEE.

Tematyka ramowa zajęć w CEE:

1. Łąki kwietne – dom wielu mieszkańców
  • tematyka: edukacja ekologiczno-przyrodnicza
  • dedykowane do przedmiotów: przyroda, biologia
  • czas trwania: do 45 minut
  • grupa wiekowa: szkoła podstawowa (klasy 4-8)
  • maksymalna liczba uczestników: 20 osób
  • okres prowadzenia: maj – październik

Cel zajęć: kształtowanie wiedzy na temat owadów zamieszkujących łąki, ich znaczenia w ekosystemie – uczestnicy poznają pojęcie owadów zapylających oraz konieczności ich ochrony, przybliżone zostaje pojęcie łąki kwietnej (zasady funkcjonowania, koszenia i pielęgnacji oraz dobór gatunkowy).

Zajęcia warsztatowe: dopasowanie zdjęć i porównanie najważniejszych owadów zapylających (różnice w wyglądzie), porównanie najważniejszych owadów zapylających, gatunki występujące na łące kwietnej (wygląd, znaczenie), budowa prostego domku dla owadów.

2. Co w trawie piszczy
  • tematyka: edukacja ekologiczno-przyrodnicza
  • dedykowane do przedmiotów: przyroda, biologia
  • czas trwania: do 45 minut
  • grupa wiekowa: szkoła podstawowa (klasy 4-8)
  • maksymalna liczba uczestników: 20 osób
  • okres prowadzenia: maj – październik

Cel zajęć: kształtowanie wiedzy na temat gatunków zwierząt zamieszkujących łąki i zarośla, charakterystycznych dla terenów Centrum Edukacji Ekologicznej, poznanie znaczenia poszczególnych gatunków w ekosystemie i zależności pomiędzy nimi.

Zajęcia warsztatowe: dopasowanie fotografii do nazw gatunkowych zwierząt, tworzenie łańcuchów pokarmowych z zaproponowanych gatunków.

3. Pszczoła – pracowity mieszkaniec łąk i pól
  • tematyka: edukacja ekologiczno-przyrodnicza
  • dedykowane do przedmiotów: przyroda, biologia
  • czas trwania: do 45 minut
  • grupa wiekowa: szkoła podstawowa (klasy 4-8)
  • maksymalna liczba uczestników: 20 osób
  • okres prowadzenia: maj – październik

Cel zajęć: poznanie roli jednego z głównych gatunków owadów zapylających – pszczoły – w środowisku, zapoznanie z hierarchią w ulu, budową ula i aktywnością pszczół w ciągu roku, zapoznanie z miodem i innymi produktami pszczelimi (pyłek, propolis, jad pszczeli, mleczko pszczele, wosk).

Zajęcia warsztatowe: rozpoznanie na fotografiach poszczególnych rodzajów pszczół na podstawie opisu i charakterystycznych cech potrzebnych do wykonywania konkretnej pracy.

4. Mieszkańcy koron drzew i krzewów – ptaki z okolicy
  • tematyka: edukacja ekologiczno-przyrodnicza
  • dedykowane do przedmiotów: przyroda, biologia
  • czas trwania: do 45 minut
  • grupa wiekowa: szkoła podstawowa (klasy 4-8)
  • maksymalna liczba uczestników: 20 osób
  • okres prowadzenia: marzec – listopad

Cel zajęć: poznanie gatunków ptaków zamieszkujących teren Centrum Edukacji Ekologicznej oraz Doliny Potoku Czechowickiego, ich trybu życia, zależności międzygatunkowych, miejsc gniazdowania, żerowania oraz roli w ekosystemie.

Zajęcia warsztatowe: dopasowanie fotografii do gatunku ptaka, krótkiego opisu, rozpoznanie ptasich jaj na podstawie fotografii, prezentacja odgłosów ptaków (nagrania), obserwacja ptaków w terenie wraz z rozpoznaniem gatunków.

5. Dolina trzech zapór
  • tematyka: edukacja hydrologiczno-geograficzna
  • dedykowane do przedmiotów: przyroda, geografia, edukacja regionalna
  • czas trwania: do 45 minut
  • grupa wiekowa: szkoła podstawowa (klasy 6-8), szkoła średnia
  • maksymalna liczba uczestników: 20 osób
  • okres prowadzenia: marzec – listopad

Cel zajęć: zapoznanie się z warunkami hydrologicznymi terenu Centrum Edukacji Ekologicznej oraz Doliny Potoku Czechowickiego ze szczególnym uwzględnieniem wizualizacji trzech zapór wodnych (w Wapienicy, Goczałkowicach oraz Czańcu), przedstawienie Doliny Jaskrów jako przykładu terenu bagiennego, wskazanie znaczenia w retencji wód na omawianym terenie oraz występującej roślinności, która dała początek nazwie doliny.

Zajęcia warsztatowe: prezentacja miniatur zapór w Wapienicy, Goczałkowicach i Czańcu – charakterystyka oraz otoczenie, przejście do Doliny Jaskrów wraz z omówieniem jej znaczenia.

6. Wzgórze zamkowe – przeszłość na wyciągnięcie ręki
  • tematyka: edukacja regionalna i turystyczno-krajoznawcza oraz historyczno-kulturowa
  • dedykowane do przedmiotów: edukacja regionalna, historia
  • czas trwania: do 45 minut
  • grupa wiekowa: szkoła podstawowa (klasy 6-8), szkoła średnia
  • maksymalna liczba uczestników: 20 osób
  • okres prowadzenia: cały rok

Cel zajęć: poznanie historii początków Czechowic-Dziedzic, budowanie poczucia przynależności do lokalnej społeczności oraz więzi z najbliższym środowiskiem – uczestnicy zajęć poznają historię okolicy, najważniejsze zabytki w rejonie, ich lokalizację oraz legendy z nimi związane (historia zamku Wilczków, kościoła pw. Św. Katarzyny, Pałacu Kotulińskich).

Zajęcia warsztatowe: zlokalizowanie na mapie omawianych obiektów, poznanie zabytków i miejsc o istotnych walorach przyrodniczych na terenie gminy.

7. Czechowice-Dziedzice na mapie wczoraj i dziś
  • tematyka: edukacja regionalna i turystyczno-krajoznawcza
  • dedykowane do przedmiotów: edukacja regionalna, podstawy ekonomii, wiedza o społeczeństwie
  • czas trwania: do 45 minut
  • grupa wiekowa: szkoła podstawowa (klasy 6-8), szkoła średnia
  • maksymalna liczba uczestników: 30 osób
  • okres prowadzenia: cały rok

Cel zajęć: zapoznanie z różnymi aspektami miejsca i roli Gminy Czechowice-Dziedzice w historii i ekonomii regionu, omówienie geograficznych i ekonomicznych walorów gminy – warunki naturalne, granice, sąsiedztwo, demografia, budżet gminy, rolnictwo i przemysł, inwestycje, baza komunikacyjna i zaopatrzeniowa (sieć wodociągowa i kanalizacyjna, kanalizacja deszczowa, drogi i transport, komunikacja miejska), zagospodarowanie przestrzenne, rynek pracy i przedsiębiorczość, polityka społeczna, współpraca międzynarodowa i miasta partnerskie, baza kulturalno-oświatowa.

Zajęcia warsztatowe: zajęcia z mapą, czyli analiza ukształtowania geograficznego i przestrzennego miasta, zabudowy oraz systemu komunikacyjnego.

8. Poznajemy naszą gminę i region, czyli o turystyce i krajoznawstwie
  • tematyka: edukacja regionalna i turystyczno-krajoznawcza
  • dedykowane do przedmiotów: edukacja regionalna, wiedza o społeczeństwie, wiedza o kulturze
  • czas trwania: do 45 minut
  • grupa wiekowa: szkoła podstawowa (klasy 6-8), szkoła średnia
  • maksymalna liczba uczestników: 30 osób
  • okres prowadzenia: cały rok

Cel zajęć: przedstawienie walorów turystyki i krajoznawstwa, w szczególności pieszego i rowerowego, zapoznanie z infrastrukturą szlakową i turystyczną gminy i regionu (szlaki turystyczne, trasy rowerowe), przegląd różnorodności kulturowej pogranicza trzech państw (Euroregion Beskidy), przegląd gminnych tras rowerowych, historycznych (np. Szlak dziedzictwa Czechowic-Dziedzic) i ścieżek edukacyjnych (np. leśna ścieżka edukacyjna w Zabrzegu), zachęcenie do uprawiania krajoznawstwa i turystyki w jego ekologicznych i przyjaznych naturze formach, nauka czytania mapy turystycznej i nauka orientacji i bezpiecznego zachowania się w terenie.

Zajęcia warsztatowe: spacer wybranym fragmentem Szlaku dziedzictwa Czechowic-Dziedzic, na życzenie możliwość organizacji wyjazdu na inne szlaki i trasy (autokarowego lub rowerowego).

9. Zielone miasto, czyli praktyczne i estetyczne funkcje zieleni w terenie zabudowanym
  • tematyka: edukacja ekologiczno-przyrodnicza i klimatyczna
  • czas trwania: do 90 minut
  • grupa wiekowa: szkoła średnia, studenci
  • maksymalna liczba uczestników: 70 osób
  • okres prowadzenia: cały rok

Cel zajęć: poznanie różnych funkcji zieleni w środowisku miejskim m.in. na przykładzie państw zachodniej i północnej Europy, przegląd przykładów naturalnego zagospodarowywania przestrzeni miejskich – w tym ich odzysku z funkcji przemysłowych dla innych celów gospodarczych oraz kulturowych, rekreacyjnych i mieszkaniowych (rekultywacja i rewitalizacja), pojęcie zielono-niebieskiej gminy, polityka Gminy Czechowice-Dziedzice w zakresie zagospodarowania terenów na zieleń miejską – pojęcie niebiesko-zielonej gminy.

10. Niebieskie miasto, czyli praktyczne i estetyczne aspekty retencji wód w terenie zabudowanym
  • tematyka: edukacja ekologiczno-hydrologiczna i klimatyczna
  • czas trwania: do 90 minut
  • grupa wiekowa: szkoła średnia, studenci
  • maksymalna liczba uczestników: 70 osób
  • okres prowadzenia: cały rok

Cel zajęć: poznanie różnych aspektów retencji wód opadowych w środowisku miejskim m.in. na przykładzie państw zachodniej i północnej Europy, przegląd sposobów zagospodarowywania wód deszczowych, pojęcie miejskiej wyspy ciepła, absorpcja i infiltracja wód na przykładzie ogrodów deszczowych, filtracja i fitoremediacja wód na przykładzie środowisk szuwarowych i roślinnych wysp filtracyjnych, hydrobotaniczne oczyszczanie wód i ścieków, polityka Gminy Czechowice-Dziedzice w zakresie zagospodarowania wód deszczowych – pojęcie niebiesko-zielonej gminy.

11. Sposoby gospodarowania wodą deszczową
  • tematyka: edukacja ekologiczno-hydrologiczna i klimatyczna
  • czas trwania: do 90 minut
  • grupa wiekowa: szkoła średnia, studenci
  • maksymalna liczba uczestników: 70 osób
  • okres prowadzenia: cały rok

Cel zajęć: poznanie różnych aspektów gospodarowania wodami opadowymi w gospodarstwie domowym m.in. zbiorniki na deszczówkę, wykorzystanie wody w domu, studnie chłonne, niecki infiltracyjne, trawniki i murawy oraz łąki kwietne, rola ogrodów przydomowych w gospodarowaniu wodami opadowymi.

12. Zakładanie ogrodów przydomowych
  • tematyka: edukacja ekologiczno-hydrologiczna i klimatyczna
  • czas trwania: do 90 minut
  • grupa wiekowa: szkoła średnia, studenci
  • maksymalna liczba uczestników: 70 osób
  • okres prowadzenia: cały rok

Cel zajęć: poznanie różnych aspektów i roli ogrodów przydomowych w gospodarowaniu wodami opadowymi, ogrody horyzontalne i wertykalne, ogrody kwietne i ziołowe, warzywniaki, rola kompostowania i naturalnego nawożenia, cykl wegetacyjny ogrodu, rola owadów zapylających i zwierząt w ogrodzie, ogrody dachowe.


W celu ustalenia możliwości realizacji zajęć edukacyjnych w CEE należy skontaktować się z biurem, pisząc e-mail na adres cee@um.czechowice-dziedzice.pl.

Zajęcia edukacyjne i przyrodnicze (w tym terenowe) prowadzone są wyłącznie w poniedziałki i czwartki, na podstawie zapisów.

Z uwagi, że CEE nie zatrudnia nauczycieli ani nie świadczy usług opiekuńczych, grupa uczestnicząca w zajęciach musi posiadać nauczyciela przedmiotu oraz opiekuna – zajęcia w CEE odbywające się w ramach lekcji prowadzone są przez nauczyciela przedmiotu, ze wsparciem pracowników CEE, udostępniających zasoby edukacyjne CEE, organizujących warsztaty praktyczne i opowiadających o działalności i terenie Centrum Edukacji Ekologicznej i Doliny Potoku Czechowickiego, jak również przedstawiających zasoby gminy w przedmiotowym zakresie.